Telegraaf heden: ’Weer ouderwets onderhandelen voor woning’
Door Pieter van Erven Dorens
De huizenmarkt is compleet gedraaid. Makelaars hebben opeens meer aanbod, maar minder gegadigden. „Als ik voorheen een leuk huis had, kreeg ik dertig bezichtigingen. Nu mag ik blij zijn als vijf mensen langskomen”, zegt makelaar Jan van Son uit Haarlem. Een andere verandering die Van Son opmerkt, zit in de wijze waarop huizen worden verkocht. Bieden per inschrijving, waarbij mensen per mail of post hun hoogste bod op tafel moesten leggen, gebeurt nu veel minder. „Ik werk bijna niet meer met envelopjes”, zegt Van Son. „Dan moet je toch wel meer dan vijftien bezichtigingen hebben. De afgelopen maand heb ik het twee keer geprobeerd, maar daar kwamen niet eens biedingen op. Die huizen werden later wel via onderhandelen verkocht. Heel ouderwets. Ik wist niet wat me overkwam.”
Centen
Of hij nu dus harder moet werken voor zijn centen? „Dat zou ik niet meteen zeggen. Het was ook hard werken als je dertig bezichtigingen moest doen. Maar het is nu wel prettiger werken. Je hebt meer tijd om mensen te woord te staan.”
De situatie die Van Son schetst, is maar deels terug te zien in de kwartaalcijfers die makelaarsclub NVM donderdag publiceerde (42% meer huizenaanbod, 11% hogere prijzen).
Die cijfers zeggen echter weinig over de huidige situatie op de woningmarkt, erkent Lana Gerssen van de NVM-vakgroep Wonen. „Het eerste deel van het kwartaal ging heel anders dan het tweede deel. Er zijn ontwikkelingen die we niet kunnen duiden”, aldus Gerssen, zelf makelaar in Geldermalsen.
NVM-voorzitter Onno Hoes vermoedt ook een kanteling: „Je voelt dat er een verandering in de lucht zit die je nog niet helemaal in de cijfers terugziet.”
In Noordoost-Groningen merkt makelaar Sjirk de Jong ook de veranderingen. „Ik denk dat we afkoelen met de rest van het land. Zelfs in de stad Groningen zie ik het gebeuren, en daar had je ooit de krapste woningmarkt van Nederland.”
Diepgang
Ook De Jong heeft de manier van bieden aangepast. „Ik verkoop niet meer per definitie per inschrijving. Er wordt weer gewoon onderhandeld over de prijs. Ik vind dat wel een verademing. Dat geeft toch diepgang aan je vak, als je het kunt uitoefenen zoals het bedoeld is.”
Huizen gaan niet meer zomaar weg, zegt De Jong. „Vroeger ging het verkopen van huizen bijna vanzelf, ook als er een gebrek aan zat, zeg rode of blauwe wanden. Nu komen er huizen op de markt waar echt wat aan moet gebeuren voordat je ze weg krijgt.”
„De stijging van de hypotheekrente naar 4% heeft echt voor een paniekgolf gezorgd onder zowel kopers als verkopers”, zegt Van Son. „Ik bereid klanten die willen verkopen er wel een beetje op voor. Dat er waarschijnlijk minder kijkers gaan komen.”
Hij ziet kopers zelfbewuster worden. „Die lezen ook de krant. Zij denken: als er maar vijf mensen op een huis afkomen, waarom zou ik dan meteen maximaal bieden.” Toen de markt nog oververhit was, werden vraagprijzen vaak laag ingezet om biedingen uit te lokken. De Haarlemse makelaar denkt dat vraagprijzen nu realistischer worden.
Verkoop
Verkopers halen de geplande verkoop van hun huis naar voren, merken de makelaars. „Zeker mensen die een nieuwbouwhuis hebben gekocht met een lange levertijd. Zij zijn als de dood dat ze de slag missen”, zegt Van Son. „Vroeger zei je: doe dat beter niet in juli en augustus, als veel kopers met vakantie zijn. Nu willen mensen liever toch niet wachten tot september.”
De Jong ziet kandidaat-kopers afhaken omdat ze de hypotheeklasten niet meer kunnen opbrengen. „Maar ook de energiekosten spelen een steeds grotere rol. Mensen die een nieuwe woning moeten kopen, moeten een nieuw energiecontract afsluiten. Dan ben je tegenwoordig echt de pisang.”
Omzet
Voor makelaars brengt de nieuwe situatie vooral voordelen met zich mee, denkt Gerssen van de NVM. Want tegenover de stagnerende huizenprijzen staan waarschijnlijk ook meer verkopen. „Als we meer woningen verkopen, hebben we ook een hogere omzet. Maar afgelopen periode was ook minder leuk, omdat mensen vaak teleurgesteld werden.”